Fil Hastalığı Nedir? Fil hastalığı ve lenfödem görünüş itibariyle aynı hastalıktır, ancak fil hastalığına parazitler neden olur, lenfödeme ise çeşitli dolaşım sorunları neden olur. Bu anlamda ikisi farklı hastalıklardır.
Fil hastalığı veya diğer adıyla filaryaz, çeşitli parazitlerin lenf sistemine (lenf damarları ve lenf yollarına) girmesi sonucu oluşan bir hastalıktır. İnsanlara özgü bazı parazitler sinek ve sivrisinek gibi vektörler yardımıyla diğer insanlara aktarılır. Parazit gelişerek lenf yollarını tıkadığında kol, bacak veya veya herhangi bir uzvun aşırı şişmesine neden olur.
Fil Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Fil hastalığına 9 tane parazit türü neden olmaktadır (Wuchereria bancrofti, Brugia malayi, Brugia timori, Loa loa, Mansonella streptocerca, Onchocerca volvulus, Dracunculus medinensis, Mansonella perstans, Mansonella ozzardi).
Sinek, sivrisinek ve kene gibi kanla beslenen vektörler tarafından insanlara bulaştırılır. Vücuda girdikten sonra gelişen parazit lenf damarlarında ki dolaşımın azalmasına veya tamamen engellenmesine neden olur. Parazitin geliştiği kol veya bacakta lenf sıvısının yarattığı basınçla iltihaplı şişlik oluşur. Doku altına yayılan lenf sıvısı yayıldığı bölgenin şişmesine neden olur.
- Fil hastalığı en çok bacaklar, ayaklar, genital organlar, bazen kollarda ve yüzde görülür.
- Türkiye’de bugüne dek, 1970’li yıllarda Alanya ilçesi ve çevresinden bildirilen ve Mısır kaynaklı olduğu düşünülen olgular dışında, yeni olgu bildirilmemiştir.
Fil Hastalığı Tedavi Süreci:
Hastalığın kesin teşhisi konduktan sonra ilaçlı ve ilaçsız tedavi yöntemleri uygulanır. Uzuvda bir büyüme, şekil değişikliği varsa çeşitli cerrahi tedavi yöntemleri uygulanabilir.
Fil hastalığına neden olan parazitleri öldürmek için albendazol ve ivermektin gibi çeşitli parazit öldürücü ilaçlar kullanılır. Solucanları öldürmek için doksisiklin adlı antibiyotik de kullanılmaya başlanmıştır. Çünkü hastalığa neden olan solucan, Wolbachia adlı bir bakteriyle ortak yaşam sürmektedir. Bakteri öldüğünde solucanda ölmektedir.
İlaçlı tedaviyle birlikte ilaçsız tedavi de uygulanmaktadır. Şişlik olan bacak veya kolu zaman zaman kalp hizasından yukarı kaldırmak, sıkı ve elastik özellikli varis çorapları veya özel vücut bandajları kullanmak lenf dolaşımını rahatlatarak şikayetlerin azalmasını sağlayacaktır. Ayrıca dolaşım problemi olan bölgeye yapılan doğru mesaj tekniği ile lenf kanallarında sıvı akışı sağlanır, geçici süreyle rahatlama sağlanır.
Fil Hastalığından Korunma Yöntemleri:
Hastalıktan korunmanın temel yolu, sivrisinek ısırıklarından korunmaktan geçer. Vücudun açıkta kalan yerlerine çeşitli sivrisinek kovucu losyonlar sürülmeli, çok ince giysi ve çoraplar giyilmemelidir. Gece yatarken sivrisinekleri uzak tutan cibinlik kullanılmalıdır.
Soru – Cevap:
Fil hastalığı nasıl bulaşır?
Fil hastalığı kan emerek beslenen sinek, sivrisinek gibi vektörler tarafından diğer insanlara taşınır. Hastalıklı insandan beslenen bir sivrisinek, sağlıklı bir kişiden beslendiğinde hastalık bulaşabilir. Parazit vücuda girdikten 6 ay kadar sonra hastalık belirtileri görülmeye başlar.
Fil hastalığına neden olan parazit hangisidir?
Bugüne kadar hastalığa neden olan 9 farklı parazit türü tespit edilmiştir. Bu parazitlerin bilinen adları Wuchereria bancrofti, Brugia malayi, Brugia timori, Loa loa, Mansonella streptocerca, Onchocerca volvulus, Dracunculus medinensis, Mansonella perstans ve Mansonella ozzardidir.
Fil hastalığına hangi doktor bakar?
Bir parazit hastalığı olduğu için, Enfeksiyon Hastalıkları uzmanına gidilmelidir. Yardımcı tedavi için doktorunuz diğer bölümlere de sevk edebilir.
